Hacerü'l-Esved Taşı Nedir, İslamdaki Önemi Hakkında Önemli Bilgiler

Hacerü'l-Esved, Kâbe’nin doğu köşesinde (Rükn-i Hacerü'l-Esved), yerden yaklaşık 1,5 metre yükseklikte yer alan, gümüş mahfaza içine alınmış kutsal taştır.

İslam’da “Allah’ın yeryüzündeki sağ eli” olarak kabul edilir. Tavafa başlarken ve her turda selamlanır, mümkünse öpülür.

Hacerü'l-Esved Özellikleri

  • Renk: Eskiden beyazken günahlar yüzünden kararmış (rivayet). Bugün koyu kahverengi-kırmızımsı.
  • Boyut: Görünen kısım yaklaşık 20 × 16 cm.
  • Parça Sayısı: 8 büyük + birkaç küçük parça (Karmatîler saldırısında kırıldı).
  • Mahfaza: Gümüş çerçeve içinde, sadece bir kısmı görünür.
  • Yer: Kâbe’nin Şamî (doğu) köşesi.

Hacerü'l-Esved Dini Hükmü

Öpmek veya selamlamak sünnettir. Yapmamak günah değildir.

Hz. Ömer (r.a.):
“Biliyorum ki sen bir taşsın, ne zararın ne de faydan vardır. Eğer Resûlullah’ın (s.a.v.) seni öptüğünü) görmeseydim, seni öpmezdim.”
(Buhârî, Hac 50; Müslim, Hac 248)

Hadislerde Hacerü'l-Esved

  • “Hacerü'l-Esved cennetten indirilmiş beyaz bir yakuttur. İnsanların günahları yüzünden karardı.”
    (Tirmizî, Hac 49)
  • “Kıyamet günü Hacerü'l-Esved, kendisine dokunanları tanıyacak şekilde dili ve dudakları olan bir şahit olarak diriltilecektir.”
    (Tirmizî, Hac 50)
  • “Hacerü'l-Esved Allah’ın yeryüzündeki sağ elidir. Onunla kullarıyla musafaha eder.”
    (İbn Mâce, Menâsik 44)

Tavafta Yapılması Gereken

Tavafa başlarken ve her turda Hacerü'l-Esved’in hizasına gelindiğinde:

  • İsti’lâm edilir (el sürülür, öpülür veya uzaktan selamlanır)
  • Şu dua okunur:
    “Bismillahi Allahu Ekber”

Tavaf mahalli tenha olur ve Hacer-i Esved’e yaklaşmak mümkünse öpülür; öpme imkânı bulunamaması hâlinde bu sünnet uzaktan eller kaldırılıp, “Bismillahi Allahu ekber” denilerek selamlamakla yerine getirilmiş olur. (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 504, 505) İzdiham olması hâlinde Hacer-i Esved’i öpmek için başkalarına eziyet etmek, kadın erkek karışık hâlde bulunmak caiz değildir. Hacer-i Esved’e dokunamamak hiçbir surette tavafta bir eksikliğe sebep olmaz.

“Kim Allah’ın rızasını umarak Hacerü'l-Esved’i istilâm ederse, Allah onun günahlarını bağışlar.”
— Hadis-i Şerif